Ticari Fatura (Commercial Invoice) Nedir?
Ticari Fatura (Commercial Invoice), uluslararası ticarette satıcı tarafından düzenlenen ve bir mal veya hizmetin satışıyla ilgili detaylı bilgileri içeren resmi bir belgedir. Bu belge, alıcı ve satıcı arasındaki ticari işlemin temelini oluşturur ve genellikle gümrük işlemleri sırasında ithalat ve ihracat işlemlerinde gereklidir.
Ticari Fatura Hangi Amaçlarla Kullanılır?
- Ticari İşlemlerin Kaydı:
- Alıcı ve satıcı arasındaki satış işleminin detaylarını resmi olarak kayıt altına alır.
- Gümrük İşlemleri:
- Malların ithalat ve ihracat işlemlerinde gümrük beyannamesinin temelini oluşturur.
- Vergilendirme ve Ödeme İşlemleri:
- Malların değerine göre ithalat vergileri, harçlar ve KDV hesaplanır.
- Ödeme planları ve şartları belgelendirilir.
- Teslimat ve Sevkiyat Kontrolü:
- Malların özellikleri ve teslimat şartları belgelenir.
Ticari Faturanın İçermesi Gereken Bilgiler
Ticari faturanın geçerli olması için aşağıdaki bilgileri içermesi gerekir:
- Satıcı Bilgileri:
- Şirket adı, adresi, iletişim bilgileri ve vergi numarası.
- Alıcı Bilgileri:
- Şirket adı, adresi, iletişim bilgileri ve ithalatçı vergi numarası (varsa).
- Fatura Tarihi ve Numarası:
- Belgenin oluşturulduğu tarih ve benzersiz bir referans numarası.
- Malın Detaylı Açıklaması:
- Ürün adı, türü, miktarı, birim fiyatı, toplam fiyatı ve HS (Harmonized System) kodu.
- Teslimat ve Taşıma Şartları:
- İlgili Incoterms (ör. FOB, CIF, EXW).
- Ödeme Şartları:
- Ödeme vadesi, yöntemi (banka havalesi, akreditif vb.) ve banka bilgileri.
- Menşe Ülke Bilgisi:
- Malların üretildiği ülke.
- Toplam Değer:
- Malların toplam tutarı (genellikle para birimi belirtilerek).
- Taşıma ve Teslimat Detayları:
- Taşıma yöntemi (deniz, hava, kara), sevkiyat tarihi ve teslim yeri.
- İmza ve Kaşe:
- Belgenin resmi geçerliliği için satıcının imzası ve kaşesi.
Ticari Faturanın Gümrükteki Rolü
- İthalat ve İhracat Vergileri:
Gümrük yetkilileri, malların değerini belirlemek için ticari faturayı kullanır. - Malın Menşe Ülkesi:
Gümrük kuralları ve vergiler, malın geldiği ülkeye göre değişebilir. Ticari fatura bu bilgiyi içerir. - Ürün Sınıflandırması:
HS kodu sayesinde ürünün uluslararası ticaretteki doğru sınıflandırması yapılır. - Yasal Uygunluk:
Ticari fatura, işlemin yasal olduğunu ve iki tarafın da üzerinde anlaştığını kanıtlar.
Ticari Faturanın Örnek Kullanımı
Senaryo:
Bir Türk ihracatçı, Almanya’daki bir ithalatçıya tekstil ürünleri satıyor.
Ticari Faturada Bulunması Gerekenler:
- Satıcı Bilgileri:
- “ABC Tekstil Ltd. Şti., İstanbul, Türkiye”
- Alıcı Bilgileri:
- “XYZ GmbH, Berlin, Almanya”
- Ürün Detayları:
- Ürün Adı: Pamuklu Tişört
- Miktar: 1.000 adet
- Birim Fiyat: 5 EUR
- Toplam Fiyat: 5.000 EUR
- HS Kodu:
- 610910 (Pamuklu tişört için uluslararası tarife kodu)
- Teslimat Şartları:
- CIF Hamburg Limanı
- Ödeme Şartları:
- Akreditif ile ödeme, 30 gün vade.
Ticari Fatura ile Proforma Fatura Arasındaki Fark
| Özellik | Ticari Fatura | Proforma Fatura |
|---|---|---|
| Hukuki Geçerlilik | Resmi ve bağlayıcı bir belgedir. | Resmi olmayan, teklif niteliğinde bir belgedir. |
| Gümrük İşlemleri | Gümrük işlemleri için kullanılır. | Gümrük işlemleri için yeterli değildir. |
| Kesinlik | Satış işleminin tamamlandığını gösterir. | Satış işleminin henüz kesinleşmediğini gösterir. |
| İçerik Detayı | Daha ayrıntılı ve kesin bilgiler içerir. | Ön bilgilendirme amaçlı genel bilgiler içerir. |
Ticari Fatura Düzenlerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Doğru Bilgiler:
Ürün ve ödeme detaylarının eksiksiz ve doğru olması gerekir. - Incoterms Kullanımı:
Teslimat ve taşıma şartlarını net bir şekilde belirten Incoterms kullanılmalıdır. - Para Birimi:
Faturadaki tüm fiyatlar aynı para biriminde belirtilmelidir. - Yerel Mevzuata Uygunluk:
İhracat ve ithalat yapılan ülkelerin gümrük kurallarına uygun olarak hazırlanmalıdır. - İletişim Bilgileri:
Her iki tarafın iletişim bilgileri net bir şekilde belirtilmelidir.
Ticari fatura, uluslararası ticarette hem finansal hem de yasal açıdan büyük öneme sahiptir. Doğru ve detaylı hazırlanması, ticaret sürecinin sorunsuz ilerlemesi için kritik bir unsurdur.