Incoterms 2020 kapsamında DPU (Delivered at Place Unloaded), bir teslimat koşuludur ve “Boşaltılmış (Teslim Edilmiş) Olarak Teslim” şeklinde Türkçeye çevrilebilir. DPU, Incoterms 2020’e eklenen yeni bir teslimat şartıdır ve özellikle satıcı ile alıcı arasındaki sorumlulukları net bir şekilde belirler. DPU, malın alıcıya teslim edilene kadar geçen süreçte birçok sorumluluğu satıcıya yükler, ancak teslimatın ardından malın boşaltılmasından da satıcı sorumludur.
DPU (Delivered at Place Unloaded) Nedir?
DPU, satıcının, malları belirtilen teslimat noktasına taşıyıp, burada boşaltarak alıcıya teslim ettiği bir teslimat koşuludur. Burada önemli olan, teslimat noktasında malların boşaltılması gerekliliğidir. Yani, satıcı sadece malları varış noktasına taşımakla kalmaz, aynı zamanda malların boşaltılmasından da sorumludur.
Bu teslimat koşulu, satıcının, alıcıya kadar olan taşımacılık sürecini ve malların boşaltılmasını üstlendiği bir koşuldur. Alıcı ise yalnızca malları kabul etmekle yükümlüdür.
DPU’nun Satıcının Yükümlülükleri
Satıcının DPU koşulunda yerine getirmesi gereken sorumluluklar şunlardır:
- Malın Teslimi ve Taşıma:
Satıcı, malları belirtilen varış noktasına kadar taşır. Bu, satıcının taşıma masraflarını ve sorumluluğunu üstlendiği bir süreçtir. - Boşaltma İşlemi:
DPU’nun en ayırt edici özelliği, satıcının malların boşaltılmasından sorumlu olmasıdır. Satıcı, malı varış noktasına getirdiğinde, alıcıya teslim etmeden önce malların boşaltılmasını sağlamalıdır. - Gümrükleme ve İhracat İşlemleri:
Satıcı, malın ihracat için gerekli olan tüm işlemleri yapar. Bu, ihracat gümrük işlemleri ve gümrük belgelerinin hazırlanmasını içerir. - Taşıma Masrafları:
Satıcı, malları taşıma işlemiyle ilgili tüm masrafları karşılamak zorundadır. Bu taşıma, kara yolu, deniz yolu, hava yolu veya demir yolu ile yapılabilir. - Riskin Yönetimi:
Satıcı, malları alıcıya teslim edene kadar tüm taşıma riski ve olası hasarlardan sorumludur. Malların varış noktasına ulaşana kadar her türlü kayıp veya hasar durumunda satıcı sorumlu olacaktır. - Sigorta:
Satıcı, taşıma sürecinde malın sigorta edilmesi için önlemler alabilir. Ancak, sigorta yapılması zorunlu değildir ve taraflar arasında anlaşmaya bağlıdır.
DPU’nun Alıcının Yükümlülükleri
Alıcının DPU koşulundaki sorumlulukları daha sınırlıdır. Alıcının yükümlülükleri şu şekildedir:
- Malları Teslim Alma:
Alıcı, malın teslim alındığı varış noktasındaki boşaltma işlemi tamamlandıktan sonra malları kabul etmekle yükümlüdür. Burada alıcı, teslimat noktasında malı kabul eder ve kullanmaya başlar. - İthalat Gümrük İşlemleri ve Vergi Ödemeleri:
DPU koşulunda, alıcı varış noktasında ithalat gümrük işlemlerini yapmalı ve ithalat vergilerini ödemelidir. Bu, alıcının yerel yasal düzenlemelere göre yerine getirmesi gereken bir sorumluluktur. - Depolama ve Nihai Dağıtım:
Alıcı, malların boşaltılmasından sonra onları depolayabilir veya nihai varış yerlerine dağıtabilir.
DPU’nun Avantajları ve Dezavantajları
Avantajları:
- Alıcı İçin Kolaylık:
Alıcı, DPU koşulunda malların taşıma ve boşaltılma süreçlerini düşünmek zorunda kalmaz. Satıcı, malları taşıyıp teslim etmeyi ve boşaltmayı üstlendiğinden, alıcı sadece malları alır ve ithalat işlemlerini gerçekleştirir. - Satıcı İçin Yüksek Kontrol:
Satıcı, taşıma ve boşaltma işlemleri üzerinde tam kontrol sahibi olur. Bu, teslimat sürecinin daha öngörülebilir olmasını sağlar. - Esneklik:
DPU, özellikle taşımacılıkla ilgili esneklik sunar. Satıcı, taşımacılık modlarını seçebilir (kara yolu, deniz yolu, hava yolu vb.), böylece en uygun çözümü bulabilir.
Dezavantajları:
- Satıcı İçin Yüksek Masraflar:
Satıcı, taşıma ve boşaltma masraflarını karşılamak zorunda olduğu için, DPU koşulunda satıcının maliyetleri oldukça yüksek olabilir. Bu, özellikle uzun mesafeli taşımalarda önemli bir yük oluşturabilir. - Satıcı İçin Risk:
Satıcı, malları alıcıya teslim edene kadar tüm riskleri üstlenir. Malın taşınması ve boşaltılması sırasında meydana gelen hasarlar veya kayıplar satıcının sorumluluğundadır. - Boşaltma Zorluğu:
Bazı teslimat noktalarında malların boşaltılması zor veya maliyetli olabilir. Bu durum, özellikle limanlarda veya özel taşıma koşullarında sorun yaratabilir.
DPU ve Diğer Incoterms Koşulları Arasındaki Farklar
DPU, Incoterms 2020‘de yer alan yeni bir teslimat koşuludur ve önceki kurallardan bazı farklılıklara sahiptir. DPU’nun diğer teslimat koşullarıyla olan farkları şu şekildedir:
- DAP (Delivered at Place): DAP, satıcının malları belirtilen varış noktasına kadar taşımak ve teslim etmekle sorumlu olduğu bir koşuldur. Ancak, DAP’ta malların boşaltılması alıcıya aittir. DPU ise boşaltma işlemini de satıcının üstlendiği bir koşuldur. Bu nedenle DPU, DAP’a göre daha kapsamlı bir teslimat koşuludur.
- CIF (Cost, Insurance and Freight): CIF’te, satıcı taşıma masraflarını ve sigortayı üstlendiği halde, alıcı varış limanında gümrükleme ve ithalat işlemleriyle ilgilenir. DPU ise, hem taşıma hem de boşaltma işlemlerinin satıcı tarafından üstlenilmesi bakımından daha geniş bir sorumluluk sağlar.
- FOB (Free on Board): FOB’de, satıcı, malları geminin güvertesine yüklemekle yükümlüdür, sonrasında taşıma, risk ve masraflar alıcıya aittir. DPU’da ise, satıcı malı boşaltılmış olarak teslim eder, dolayısıyla taşımacılık süreci ve boşaltma alıcının sorumluluğunda değildir.
Sonuç
DPU (Delivered at Place Unloaded), satıcının malları taşıma, varış noktasına ulaştırma ve boşaltma işlemlerini üstlendiği bir teslimat koşuludur. Alıcı, malların teslim alındığı varış noktasındaki boşaltma işlemi tamamlandıktan sonra sadece ithalat işlemleriyle ilgilenir. DPU, özellikle satıcının taşımacılık sürecini ve boşaltmayı kontrol etmek istediği durumlarda tercih edilir. Ancak, yüksek taşıma masrafları ve riskler, satıcı için olumsuz etkiler yaratabilir.